آسنی

"خلقت آدم (اثر میکل آنژ)  The Creation of Adam by Michelangelo" 

آنکه جهان را آفریده ، همو نخستین داستان سراست ؛ که جهان ، جهانی ست از داستان. آفرینش ، هزار داستانی ست که به وسعت شمارگان ِ ناپیدای ستارگان ، قصه ای برای روایت دارد .

پس دور از انتظار نیست که نوع انسان، که بخش کوچکی از پیکره ی داستانی ِ جهان است ، خود نیز خالق و مخلوق جهانی از داستان بشود . چونانکه نخستین یادگارهای نیاکان مان را با قصه های اساطیری به میراث برده ایم ، تا اساطیر سازنده ی هویت هر ملیتی بشود.

زندگی انسان ، چنان با داستان درهم تنیده شده که از نخستین تجربه های هر انسانی غوطه وری در جهان رنگارنگ قصه و داستان است. شیرین ترین خاطره های هر انسانی، شنیدن قصه و داستان با گرمای صدای مادرانه است.

ماندگارترین خاطره ی من ، بخشی از منظومه ای روایی است که مادرم، برای من و خواهرانم، به هنگام خواب روایت می کرد.

مادر، قصه را این گونه آغاز می کرد :

" آسنی^*" گمه سیب زمنِ گل چمنِ حوّای زلیخای...

در این منظومه که روایتی تبری از قصه مشهور "خاله سوسکه و آقا موشه" است؛ شخصیت هایی چون خیاط، قصاب، پارچه فروش، زرگر، موش و... به ترتیب حضور می یابند و از خاله سوسکه (سیسّه خاتون) خواستگاری می کنند.

خاله سوسکه با آنها گفت و گو می کند و در پایان آقا موشه را به دلیل مهربانی به همسری می پذیرد.

این بخش حالتی ترجیع بند گونه دارد که در منظومه تکرار می شده است:

داستان از این قرار است که شاهزاده برای آب دادن اسبش به کنار رودخانه می رود. "سیسّه خاتون" اینگونه به شاه پسر پیغام می دهد:

"شاه پسر تِه اسب سر/ ته زین سر/ ته وچه ته بالِ سر

بور موشکّه بو بیه/ تیرتیر گوشکّه بو بیه/ همون به دوشکّه بو بیه/ سیس سیسّه خاتون/ بشورده سر، تازه راغون/ او دکته/

تخته پل لو دکته...

( و برگردان فارسی ):

شاهزاده که بچه ات را به بر گرفته ای، ترا به سر اسب و زین اسبت سوگند می دهم، برو و به موش کوچک بگو، به آن تیز گوش بگو، به آن همیان به دوش بگو، سوسک بانو، همانکه تازه سرش را شسته و روغن زده، در آب و کنار پل تخته (چوبی) افتاده...

 

*آسنی در زبان مازندرانی به معنای افسانه و داستان می باشد که در متن بالا آمده و به عنوان نام وبلاگ نیز انتخاب شده است.

 

پی نوشت:

وبلاگ آسنی ، با رویکرد نقد و بررسی آثار ادبی ایران و جهان ، و مروری است بر جلسات داستان خوانی انجمن دوستداران حافظ - دفتر بابل ، که هر سه‌شنبه در بنیاد مازندران پژوهی انوشه برگزار می شود.

نویسنده : محمد موسوی